Go to the page content

Günlük yaşamda diyabet yönetimi ve önerileri

İyi diyabet yönetiminin anahtarı, kendinizi ve çevrenizi iyi tanımaktır. Vücudunuzun farklı durumlara nasıl tepki verebileceğine dikkat ederek ve dikkatli planlama yaparak, her ortam ve durumda aktif olmaya devam edebilirsiniz.

İşyerinde diyabet yönetimi

Pek çok kişi işleri etkilenmeden diyabetini yönetebilir. Ancak tam gün çalışmak sağlıklı beslenme, ilaç kullanma veya kan şekerinizi sabit tutma konusunda zorlanabileceğiniz anlamına gelebilir. İşte iş yerinizde kendinizi en iyi şekilde hissetmek için yapabileceğiniz bazı şeyler.

  • Güne iyi ve doğru bir şekilde başlayın: Kahvaltıyı asla atlamayın. Özellikle de insülin kullanıyorsanız veya insülin düzeylerinizi artıracak bir ilaç kullanıyorsanız bunun hipoglisemiye (düşük kan şekeri) neden olabileceğini unutmayın. Hipoglisemi iş yerinizdeki sağlığınızı, performansınızı ve güvenliğinizi etkileyebilir.
  • Yemeklerinizi planlayın: Hafif ve sağlıklı öğle yemeğinizi ve atıştırmalıklarınızı işe götürün; ne yediğinizi tam olarak bilerek buna göre plan yapabilirsiniz. Yiyecek ihtiyacınızı kantin veya restorandan karşılıyorsanız sağlıklı seçenekleri öğrenin.
  • Test ve enjeksiyon: Bulunduğunuz ortamda rahatça test ve enjeksiyon yapabileceğiniz hijyenik bir yer bulunduğundan emin olun.
  • Kalemler ve ilaçlar: Eğer kullanıyorsanız iş yerinizde mutlaka yedek bir kalem bulundurun. İlacınızı buzdolabında saklamanız gerekiyorsa, yanlışlıkla kullanılmaması veya atılmaması için net bir şekilde üzerine yapıştıracağınız bir etiket ile bunu belirtin. Son kullanma tarihinden önce ilacı kullanın ve ’kullanım sırasında’ ne şekilde saklanması gerektiğini kullanma talimatından okuyun.
  • İnsan kaynaklarını ve birlikte çalışacağınız yöneticinizi bilgilendirin: İşe alım görevlilerine diyabetiniz hakkında bilgi vermek için genellikle yasal bir gereklilik yoktur. Ancak, yeni bir işverenin, işi yapabileceğinizden emin olmak için sağlıkla ilgili uygun sorular sorma izni vardır. 
  • İş arkadaşlarınıza diyabetli olduğunuzu söyleyin: İş arkadaşlarınıza söyleyip söylememe kararı size bağlıdır. Ancak eğer durumunuzu paylaşırsanız, hipoglisemi yaşamanız halinde size yardımcı olmalarını sağlayabilirsiniz.

Seyahat sırasında diyabet yönetimi

Planlama
  • Malzemeler: Ek ilaç ve ekipman alın, ayrıca kayıp, arıza veya gecikme durumuna karşı bunları hem el bagajınıza hem de valizinize koyun.
  • Atıştırmalıklar:  Daima, hipoglisemi veya yemekler arasındaki beklenmedik uzun araları göz önüne alarak, karbonhidrat içeren atıştırmalıklar ve içecekleri yanınızda hazır bulundurun.
  • Belgeler: Diyabet kimliği (örneğin bir kart veya bilezik), diyabetiniz olduğunu belirten doktorunuzdan aldığınız bir yazı, güncel bir reçete gibi belgeleri her zaman yanınızda taşıyın.
  • Güvenlik: İlaç ve enjeksiyon cihazlarıyla ilgili havaalanı güvenlik gerekliliklerini önceden kontrol edin.
Yol boyunca
  • Hareket etmeye devam edin: Uzun süreler boyunca hareketsiz kalmak kan şekeri düzeyinizi artırabilir. Uçak veya gemiyle seyahat ediyorsanız ayağa kalkın ve dolaşın; arabayla seyahat ediyorsanız sık sık mola verin.
  • Hipoglisemiye dikkat edin: Araç kullanıyorsanız kan şekerinizi düzenli olarak kontrol edin ve hipogliseminin ilk belirtisini fark eder etmez aracınızı kenara çekin. Her ihtimale karşı yanınızda şekerli bir şeyler bulundurun.
  • Personeli bilgilendirin: Herhangi bir sorun çıkması olasılığına karşı kabin personelini veya görevlileri diyabetiniz olduğu konusunda bilgilendirin.
  • Saat farkı değişiklikleri: Seyahat günleri uzadıkça veya kısaldıkça yemek zamanlarını ve ilaçları buna göre ayarlamaya hazır olun.
Varış noktanızda
  • Sıcak hava: Yüksek sıcaklıklar insülini bozar; aynı zamanda ciltten emilme hızını artırarak hipoglisemi riski de oluşturur. Kan şekeri düzeyinizi yakından izleyin ve diyetinizi veya uyguladığınız dozu ayarlamaya hazır olun.
  • Soğuk hava: İnsülin soğuk havalarda daha yavaş emilir; ancak hızlı ısınma hipoglisemiye neden olabilir. Kan şekeri düzeyinizi yakından izleyin ve diyetinizi veya uyguladığınız dozu ayarlamaya hazır olun.
  • İlaçları saklama: Aşırı sıcaklıklar insülin, GLP-1 ve kan şekerini ölçen glukometrelerin çalışma şeklini etkileyebilir.
  • Ellerinizi ve ayaklarınızı koruyun: Nöropatiniz (sıklıkla el ve/veya ayaklarda yanma, üşüme, uyuşma, his kaybı şeklinde olur) varsa ellerinize ve ayaklarınıza dikkat edin; bu şekilde uyuşukluk, güneş yanığı veya donma hissi gibi durumların önüne geçebilirsiniz. 

Günlük insülin enjeksiyonuyla yaşam 

Enjeksiyonunuzu aksatmadan yapabilmek için, kan şekerinizi kontrol edebilmeniz ve gerektiğinde ilacınızı alabilmeniz için günlük çalışma temponuzda bazı ayarlamalar yapmanız gerekebilir. Farklı durumlarda insülin enjekte ederken ne yapabileceğinizi veya yapmanız gerektiğini öğrenmek için okumaya devam edin.

Kendinizi iyi hissetmiyorsanız

Hasta olduğunuzda kan şekeri düzeylerinizi kontrol etmek veya enjeksiyon yapmak istemeyebilirsiniz. Ancak diyabetinizi kontrol altında tutmak için bunları yapmaya devam etmeniz gerçekten önemlidir.

Hasta olduğunuzda kan şekeri düzeyleriniz yükselebilir; bu nedenle gerekirse insülin dozunuzu kontrol etmeye ve ayarlamaya devam edin. Bulantınız varsa veya kusuyorsanız yeterli karbonhidrat (şeker) almıyor olabilirsiniz. Yemek yemeden insülin kullanırsanız kan şekerinizin düşme riski vardır. Şekerli içecekler içmeyi veya biraz çorba veya dondurma gibi ‘kolay’ yenilen yiyecekler yemeyi deneyin veya şeker küplerini emin.

Spor yapıyorsanız

Genel olarak, egzersiz yaparken acil durumlara hazırlıklı olmanız için cep telefonunuzu, şekerli bir atıştırmalığı ve eğer kullanıyorsanız insülin kaleminizi yanınıza almanız iyi bir fikirdir. Üzerinizde başkalarının insülin kullandığınızı bilmesini sağlayan bir tıbbi uyarı bulundurun.

Ancak herhangi bir egzersiz programına başlamadan önce doktorunuzla konuşun ve tavsiyelerini isteyin. Doktorunuz sizi muhtemelen genel bir kontrolden geçirecek ve kan şekeri kontrolünüzü buna göre dengelemek için insülin de dahil olmak üzere beslenmenizi ve ilacınızı nasıl ayarlayacağınızı söyleyecektir. 

Egzersizle diyabet yönetimi hakkında daha fazla bilgi edinmek için egzersiz ile ilgili bir diğer makaleyi inceleyin. 

Hamileyseniz

Enjeksiyon için parmaklarınızla cildinizi uygun şekilde tutabildiğiniz sürece veya çok kısa bir iğne kullanmak kaydıyla karın bölgenize enjeksiyon yapmaya devam etmek son derece uygundur. Bu konuda endişeniz varsa uyluklarınız, kollarınızın üst kısmı (sadece tavsiye edilirse) veya kalçalarınız gibi diğer yağlı doku bulunan alanları kullanın. 

TR21DI00100

İlgili makaleler

İnsülin kalemleri, iğneleri ve enjeksiyonları
4 min. read

İnsülin kalemleri, iğneleri ve enjeksiyonları

Bazı kişiler enjeksiyon yapma fikrinden endişe duyar ve bununla baş etmekte zorlanır. Buradaki bilgilerle enjeksiyon yapma konusunda kendinize nasıl daha fazla güvenebileceğinizi öğrenin.