Diyabet, İnme ve Kardiyovasküler Hastalıklar

CVD'NİN RİSKLERİ

Kalp krizi geçiren Lynn Berriger ile tanışın

Kardiyovasküler hastalık ve kalp hastalığı: Ne farkı var?

Kardiyovasküler hastalık ve kalp hastalığı aynı şey mi? Kısaca hayır. Kardiyovasküler hastalık, kalbi (kardiyo) veya kan damarlarını (vasküler) etkileyen durumlar için kullanılan genel bir terimdir ve tüm kalp ve dolaşım hastalıklarını kapsar^.3

Şunları içerir:

Kalp hastalığı
Kalp krizi
Hipertansiyon
İnme
Vasküler demans

Kalp hastalığı, kalbinizi etkileyen bir dizi rahatsızlığı tanımlamak için kullanılan bir diğer genel terimdir ve şunları içerir:⁴

Koroner kalp hastalığı
Kalp aritmisi
Doğuştan kalp hastalığı

Hem kardiyovasküler hastalık ile diyabet hem de kalp hastalığı ile diyabet arasında güçlü bir ilişki vardır^1,2,5. Her ikisinde de kan damarları daralır ve vücudun hayati organlarına ulaşan oksijen açısından zengin kan miktarı ciddi şekilde azalır.⁵

Kan basıncı yükselir ve kalbiniz kanı vücutta dolaştırmak için daha fazla çalışmak zorunda kalır. Zamanla bu, kalbe kalıcı hasar verebilir ve kardiyovasküler hastalığa neden olabilir.⁵

Tip 2 diyabet ile kardiyovasküler hastalık arasında nasıl bir ilişki var?

Hem Tip 1 hem de Tip 2 diyabet, kardiyovasküler hastalık için belirlenmiş risk faktörlerine sahiptir.⁶

Muhtemelen Tip 2 diyabetin semptomlarına aşinasınız. Eğer öyleyse bu bilgi, Tip 2 diyabet ile kardiyovasküler hastalık arasındaki ilişkiyi öğrenirken işinize yarayacak.

Hızlı bir hatırlatma: Tip 2 diyabet, kan dolaşımında yüksek glukoz seviyelerine neden olur.⁷

Bu durum kan damarı duvarlarının hızla hasar görmesine, damarların içinde yağlı maddelerin artmasına ve kan akışının azalmasına yol açabilir. Böyle bir birikim, kalbi oksijenden ve besin maddelerinden mahrum bırakarak ciddi kalp rahatsızlıklarına, inmeye ve yüksek tansiyona neden olabilir.^5,8

Tip 2 diyabetliyseniz, dikkat etmeniz gereken kardiyovasküler hastalık belirtileri arasında aşağıdakileri sayabiliriz:⁹

Göğüs ağrısı
Ağrı, güçsüzlük veya uyuşmuş bacaklar ve/veya kollar
Nefes darlığı
Çok hızlı veya yavaş kalp atışı veya çarpıntı
Baş dönmesi/sersemlik veya baygınlık hissi
Yorgunluk
Şişmiş uzuvlar

Diyabet ve inme

Kontrolsüz kan şekeri seviyeleri, diyabetli bireylerde kan damarlarının duvarlarına zarar vererek ateroskleroz (damar sertliği) adı verilen süreci hızlandırır. Bu durum inme (felç) riskini artırabilir. Ayrıca, diyabetli bireylerde kandaki bazı yağ türlerinin seviyeleri genellikle yüksektir ve bu yağlar plaklara dönüşerek inme oluşumuna neden olabilir.⁸Diyabete bağlı inme belirtileri ise şunlardır¹⁰:

Vücudun bir tarafında güçsüzlük veya uyuşukluk
Ani kafa karışıklığı veya anlamada zorluk
Konuşma sorunu
Baş dönmesi, denge kaybı veya yürümede zorluk
Bir veya iki gözde görme güçlüğü
Çift görme
Şiddetli baş ağrısı

Diyabetli bireyler, inme sonrası fonksiyonel iyileşme sürecinde daha yavaş bir toparlanma eğiliminde olabilir. Ancak, diyabetle yaşayan bireyler için inme sonrası iyileşme mümkündür.¹¹Başarılı bir iyileşme süreci, beynin duyu ve motor fonksiyonlarını yeniden haritalandırmasını gerektirir^.12

Kardiyovasküler hastalığı önleme ve riski azaltma

Kardiyovasküler hastalıkları yönetirken, koruyucu önlemler çok önemlidir.¹³ Tip 2 diyabetliler, kardiyovasküler hastalık riskini azaltmak için ilaç tedavisi, yaşam tarzı değişiklikleri ve risk faktörlerine karşı alınacak önlemleri bir bütün olarak ele almalıdır.¹⁴Ancak unutmayın ki her diyabetli bireyin süreci farklıdır ve kardiyovasküler hastalık riskini azaltmak, kişiden kişiye farklı bir yaklaşım gerektirir.

Herhangi bir diyabet türüne (Tip 1, Tip 2, gestasyonel, ergenlik dönemi diyabeti) sahipseniz, yaşam tarzı alışkanlıklarınıza dikkat etmelisiniz. Kan damarlarının daralmasına veya tıkanmasına yol açan ve kardiyovasküler hastalık riskini artıran yaşam tarzı faktörleri şunlardır

Yüksek kolesterol

Klinik çalışmalar, kolesterol seviyesindeki azalmanın kardiyovasküler hastalıklardan kaynaklanan ölüm oranını düşürebileceğini gösteriyor.¹⁵

Sağlıksız beslenme

Besin değeri yetersiz veya dengesiz bir diyet, yüksek tansiyona yol açabilir. Günlük sodyum alımınızı azaltmaya özen gösterin.¹⁶

Sigara içmek

Sigara içmek, inme için önemli bir risk faktörüdür^.17 Tütün, kan damarlarına zarar vererek daralmalarına neden olabilir.¹⁷

Çok fazla alkol tüketmek

Araştırmalar, önerilen sınırların üzerinde alkol tüketimi ile kardiyovasküler hastalıklar arasında pozitif bir ilişki olduğunu göstermektedir.¹⁸

Obezite

Vücuttaki yağ oranının azalması ile insülin duyarlılığı arasında da pozitif bir ilişki vardır. Kilo kontrolü (fiziksel aktivite bunun sadece bir yoludur), dengeli kan şekeri seviyelerine ulaşmak için önemli bir anahtardır.¹⁹

Düzenli egzersiz yapmak, kilo vermek için dengeli bir diyet uygulamak ve aşırı alkol, sigara gibi kötü alışkanlıkları bırakmak; kardiyovasküler hastalık riskini azaltmanın harika yollarıdır.^15,19

Yaşam tarzı değişiklikleri kardiyovasküler hastalık riskini azaltmak için önemli olsa da aynı zamanda kan şekeri seviyenizi dikkatlice takip etmeniz ve ilaçlarınızı doktorunuzun önerdiği şekilde kullanmanız da çok önemlidir.^13,14

Diyabet, diyabetle yaşam ve diyabet tedavisi ile ilgili daha fazla bilgi alın

2 dk. okuma

Diyabet ve kalp hastalığı

Tip 2 diyabet kalp hastalığı riskinizi artırır. Bu konuda daha fazla bilgi sahibi olarak riskinizi azaltın ve sağlığınız için yaratabileceği olumsuz sonuçları önleyin.

3 dk. okuma

Tip 2 diyabet kalp hastalığı riskini artırır mı?

Bu blog yazısını okumanız tip 2 diyabet ve kalp hastalığı arasındaki ilişki hakkında bilgi sahibi olmanızı sağlayacaktır. Günümüzde tip 2 diyabete ilişkin her şey -nasıl tamamen iyileştirileceği de dahil- henüz bilinmese de, diyabetin belirtilerinin nasıl etkin bir şekilde tedavi edileceği son derece iyi bilinmektedir.

3 dk. okuma

Tip 2 diyabet ve kardiyovasküler hastalık riski

Tip 2 diyabet tanısı almış olmanız, kalp damar hastalığı riskinizin arttığı anlamına gelir. Bu nedenle durumunuza ilişkin gerçekleri bilmek, bunları önemsemek ve kalp damar hastalığı riskinizi mümkün olduğunca azaltacak adımlar atmak gerekir. Burada tüm bunları ele alacağımız için yazılanları okumaya devam etmeniz sizin için yararlı olacaktır.

TR25DI00025

Referanslar

Martín-Timón I, Sevillano-Collantes C, Segura-Galindo A, et al. Type 2 diabetes and cardiovascular disease: Have all risk factors the same strength? World J Diabetes. 2014;5:444-470. doi: 10.4239/wjd.v5.i4.444
Lüscher TF, Creager MA, Beckman JA, et al. Diabetes and vascular disease: pathophysiology, clinical consequences, and medical therapy: Part II. Circulation. 2003;108:1655-1661. doi: 10.1161/01.Cir.0000089189.70578.E2
NHS England. Cardiovascular disease (CVD). https://www.england.nhs.uk/ourwork/clinical-policy/cvd/. Son erişim: Ocak 2024.
WebMD. Heart Disease: Types, Causes, and Symptoms. https://www.webmd.com/heart-disease/heart-disease-types-causes-symptoms Son erişim: Ocak 2024.
Diabetes UK. Diabetes and Heart Disease. https://www.diabetes.org.uk/guide-to-diabetes/complications/cardiovascular_disease Son erişim: Ocak 2024.
Lee YB, Han K, Kim B, et al. Risk of early mortality and cardiovascular disease in type 1 diabetes: a comparison with type 2 diabetes, a nationwide study. Cardiovasc Diabetol. 2019;18:157. doi: 10.1186/s12933-019-0953-7
International Diabetes Federation. IDF Diabetes Atlas (10th edition). Available at: https://diabetesatlas.org/ Son erişim: Ocak 2024.
National Heart, Lung and Blood Institute. Atherosclerosis. https://www.nhlbi.nih.gov/health-topics/atherosclerosis. Son erişim: Ocak 2024.
British Heart Foundation. Cardiovascular Disease Symptoms. https://www.bhf.org.uk/informationsupport/conditions/cardiovascular-heart-disease. Son erişim: Ocak 2024.
American Diabetes Association. Stroke. https://diabetes.org/about-diabetes/complications/stroke. Son erişim: Ocak 2024.
Hankey GJ, Spiesser J, Hakimi Z, et al. Rate, degree, and predictors of recovery from disability following ischemic stroke. Neurology. 2007;68:1583-1587. doi: 10.1212/01.wnl.0000260967.77422.97
Bolognini N, Russo C, Edwards DJ. The sensory side of post-stroke motor rehabilitation. Restor Neurol Neurosci. 2016;34:571-586. doi: 10.3233/rnn-150606
Committee ADAPP. 10. Cardiovascular Disease and Risk Management: Standards of Care in Diabetes—2024. Diabetes Care. 2023;47:S179-S218. doi: 10.2337/dc24-S010
Committee ADAPP. 9. Pharmacologic Approaches to Glycemic Treatment: Standards of Care in Diabetes—2024. Diabetes Care. 2023;47:S158-S178. doi: 10.2337/dc24-S009
Jeong SM, Choi S, Kim K, et al. Effect of Change in Total Cholesterol Levels on Cardiovascular Disease Among Young Adults. J Am Heart Assoc. 2018;7. doi: 10.1161/jaha.118.008819
Drenjančević-Perić I, Jelaković B, Lombard JH, et al. High-salt diet and hypertension: focus on the renin-angiotensin system. Kidney Blood Press Res. 2011;34:1-11. doi: 10.1159/000320387
Gallucci G, Tartarone A, Lerose R, Lalinga AV, Capobianco AM. Cardiovascular risk of smoking and benefits of smoking cessation. J Thorac Dis. 2020;12:3866-3876. doi: 10.21037/jtd.2020.02.47
Mukamal KJ, Chen CM, Rao SR, et al. Alcohol consumption and cardiovascular mortality among U.S. adults, 1987 to 2002. J Am Coll Cardiol. 2010;55:1328-1335. doi: 10.1016/j.jacc.2009.10.056
Venkatasamy VV, Pericherla S, Manthuruthil S, et al. Effect of Physical activity on Insulin Resistance, Inflammation and Oxidative Stress in Diabetes Mellitus. J Clin Diagn Res. 2013;7:1764-1766. doi: 10.7860/jcdr/2013/6518.3306