Diyabette Kalp Hastalıklarından Korunma Yöntemleri

Kontrolsüz diyabet, uzun vadede kalp ve damar hastalıklarına yol açabilir. Diyabetin olumsuz etkilerinden kalp ve damar sağlığınızı korumak için yaşam tarzı önerilerini keşfedin.

Diyabette kalp ve damar hastalıklarına neden olabilen birden fazla risk faktörü mevcuttur. En başta yüksek kan şekeri seviyeleri uzun vadede kan damarlarına ve kalbe zarar vererek kalp ve damar hastalıklarına neden olabilir. Bunun yanında yüksek HbA1c değerleri, sigara ve alkol kullanımı, sağlıksız beslenme, hareketsiz yaşam, obezite, yüksek tansiyon, böbrek hastalığı, yağ metabolizması bozuklukları, yüksek kolesterol seviyeleri, aile üyelerinde kardiyovasküler hastalık öyküsü olması gibi faktörler de kalp ve damar hastalıkları oluşma riskini artırır.¹

Diyabette kalp ve damar hastalıklarına neden olabilen risk faktörlerinden bahsettiğimize göre, sıra geldi diyabette kalp ve damar hastalıklarından korunmak için hangi önlemlerin alınması gerektiğine!

Yüksek kan şekeri seviyeleri kontrol altına alınmazsa, uzun vadede kan damarlarına ve kalbe zarar verebilir. Kan şekeri seviyesi yükseldiğinde; vücut ihtiyacı olan şekeri kullandıktan sonra geride kalan fazla şeker, kırmızı kan hücrelerine yapışarak kanın içinde birikir. Bu birikim, zamanla kalp damarlarını tıkayabilir ve kalbinize yeterli oksijenin ve besinin ulaşamamasına sebep olabilir. Bu nedenle, kan şekeri seviyenizin doktorunuz tarafından belirlenen hedef aralıkta olması, kalp ve damar hastalıklarına karşı korunmanız açısından çok önemlidir. Aynı şekilde, üç aylık ortalama kan şekeri değerinizi gösteren HbA1c değerinizin de doktorunuzun önerdiği seviyede tutulması, damar sağlığınızı ve kalbinizi korumanıza yardımcı olacaktır.²

Kalbinize iyi bakabilmeniz için işlenmiş gıdalardan (cips, şekerli atıştırmalıklar, fast food vb.) kaçınıp, beslenme rutininize doktor ve diyetisyen kontrolünde taze meyve ve sebze, yağsız protein ve tam tahıllı ürünleri dahil etmeniz; su tüketiminizi artırarak şekerli içeceklerden ve alkol tüketiminden uzak durmanız önerilir.³

Düzenli egzersiz, diyabetin yönetimini kolaylaştırırken kalp sağlığını korumada da önemli bir rol oynar. Ancak özellikle kalp hastalığı riski yüksek olan diyabetli bireyler, egzersize başlamadan önce eforlu EKG yaptırmalıdır. Egzersiz programı, bireyin ihtiyaç ve sınırlarına göre özelleştirilmelidir. Pre-diyabetli ve Tip 2 diyabetli bireylerin, kilo kaybı hedefiyle haftada en az 150 dakika orta şiddette aerobik egzersiz yapması önerilir. Egzersizler, mümkünse bir egzersiz uzmanı gözetiminde, başlangıçta dikkatlice yapılmalıdır. Egzersiz sırasında kalp hızı mutlaka izlenmeli ve maksimum kalp hızının %50-75’i arasında egzersiz şiddeti ayarlanmalıdır. Özellikle insülin veya oral antidiyabetik ilaç kullanan diyabetli bireylerin, hipoglisemi riski açısından daha dikkatli olmaları gerekir. Egzersiz öncesi ve sonrasında ısınma ve soğuma egzersizleri yapılmalı, kan şekeri mutlaka düzenli olarak takip edilmelidir.⁴

Obezite veya aşırı kiloyla yaşıyorsanız, sağlıklı kilonuza ulaşabilmek için doktor ve diyetisyenden yardım almanız, kalp ve damar sağlığınızı korumanız açısından çok önemlidir. Kilo verdiğinizde, kan şekeri kontrolünüz iyileşip, trigliserit seviyeleriniz düşecektir. Bu da kalp ve damar sağlığınızı iyileştirecektir.^2,3

Sigara içmek kanın vücudunuzda, özellikle kalbinizde düzgün bir şekilde dolaşmasını zorlaştırır. Bu durum, kalp ve damar sağlığınız üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir. Sigara bırakma konusunda yardıma ihtiyacınız varsa, sağlık ekibinizden bu konuda rehberlik alabilir 
ve destek isteyebilirsiniz.²

Kolesterol düzeyinizi ve kan basıncınızı, doktorunuzla belirlediğiniz ideal aralıkta tutmaya özen gösterin. Doktorunuz gerekli görürse, kan basıncınızı, kolesterolünüzü ve trigliserid değerlerinizi hedef seviyelere yakın tutmanıza yardımcı olacak ilaçlar reçete edebilir.³

Stres, kan basıncınızı yükseltebilir ve alkol tüketimi veya aşırı yemek gibi sağlıksız davranışlara yol açabilir. Stres seviyenizi kontrol altına almak için bir psikolog veya psikiyatristten destek alabilir, meditasyon ya da nefes egzersizleri deneyebilir, fiziksel aktivite yapabilir 
ve arkadaşlarınızdan, ailenizden destek alabilirsiniz.³

Diyabetiniz için kullandığınız ilaçları, doktorunuzun reçete ettiği şekilde kullanmanız, kalp ve damar sağlığınızı korumanız açısından önemli bir adımdır. Doktorunuzun diyabetiniz için reçete ettiği bazı ilaçlar aynı zamanda yüksek tansiyon veya kolesterolü düşürerek kalbinizi korumaya yardımcı olabilir.²

Tüm diyabetli bireylerin kardiyovasküler hastalık risk faktörleri açısından yılda en az bir kez doktor kontrolüne gitmeleri önerilir.⁴

40 yaş ve üzeri, diyabet süresi 15 yıldan fazla olup yaşı 30 ve üzerinde olan, uç organ hasarı (mikro veya makrovasküler) bulunan ve bir veya daha fazla kalp ve damar hastalığı (KVH) risk faktörü (sigara, hipertansiyon, dislipidemi, ailede erken yaşta KVH öyküsü, kalp-böbrek hastalığı, obezite) taşıyan diyabetli bireylere istirahat EKG’si çekilmesi ve bunun 1-2 yılda bir tekrarlanması önerilir.⁴

TR25DI00029