
İnsulin nedir? Vücuttaki görevleri nelerdir?
Kan şekerinin dengelenmesi başta olmak üzere vücudumuzda birçok görevi olan insülin hormonunu yakından incelemeye ne dersiniz? Haydi başlayalım!
İnsülin, pankreas tarafından üretilen hayati bir hormondur. İnsülinin temel işlevi; kan dolaşımında bulunan glukozun, vücut hücrelerine girerek enerji sağlamasına yardımcı olmaktır. İnsülin yalnızca kan şekeri seviyelerini düzenlemekle kalmaz, aynı zamanda fazla glukozu enerji için depolayarak kan şekeri seviyelerinin dengelenmesini sağlar.1,2
Diyabetliyseniz vücudunuz kan şekeri seviyelerini düzenlemekte zorlanır çünkü ya yeterli insülini üretemez ya da ürettiği insülini etkili bir şekilde kullanamaz. Vücudun yeterli insülin üretemediği durumda insülin tedavisi, sağlıklı bir insanın doğal insülin yanıtını taklit eder.1
Diyabetle yaşamda, kan şekeri seviyesini kontrol altında tutmak çok önemlidir. Kontrolsüz diyabet, kardiyovasküler hastalıklar ve diyabetik ketoasidoz gibi hayatı tehdit eden komplikasyonlara yol açabilir.1 Kan şekeri seviyeleri sürekli yüksek olduğunda sinirler, organlar ve kan damarları da zarar görebilir.1
İnsülin tedavisi, hem Tip 1 hem de Tip 2 diyabetli bireylerin kan şekeri seviyelerini dengede tutmalarına yardımcı olabilir. Doğru miktarda insülinin alınması, sağlıklı kalmak ve ilerleyen dönemlerde ortaya çıkabilecek hastalıkları önlemek açısından büyük önem taşır.1
İnsülin, pankreastaki Langerhans adacıkları (veya pankreatik adacıklar) adı verilen hücreler tarafından üretilir. Beta hücreleri vücuda sürekli olarak küçük miktarlarda insülin salgılar ve kan şekeri seviyesindeki artışlara yanıt olarak bu hormonun salgılanmasını artırır.2
Tip 1 diyabet, bağışıklık hücrelerinin pankreastaki insülin üreten hücrelere zarar vermesi sonucu ortaya çıkar.2
Tip 2 diyabetli olmak, yaşamın ilerleyen dönemlerinde kardiyovasküler hastalık geliştirme riskini artırır. Ancak, bu riski azaltmak için dengeli beslenme, sağlıklı bir yaşam tarzı benimseme, egzersiz yapma, diyabetinizi iyi yönetme gibi yapabileceğiniz birçok şey var.3
Tip 1 diyabetli bireylerin pankreası ya çok az miktarda insülin üretir ya da hiç üretemez. Bu nedenle Tip 1 diyabetli bireyler için insülin tedavisi hayati önem taşır.1 İnsülin, enjeksiyonlar veya insülin pompaları (küçük, bilgisayarla çalışan cihaz) yoluyla kendiliğinden uygulanabilir. Ayrıca, Tip 1 diyabet için çeşitli insülin tedavi türleri de vardır:
Sürekli ve düzenli bir insülin salınımı sağlar.
Yemek sonrası kan şekeri dalgalanmalarını önler.
Her iki insülinin tek bir enjeksiyonda birleştirilmiş halidir.
Uzun ve hızlı etkili iki farklı insülini tek kalem içinde bulundurur.
Tip 2 diyabetli bireyler, ya insülin üretir ancak bunu verimli bir şekilde kullanamazlar (insülin direnci) ya da kan şekeri seviyelerini düzenleyecek miktarda yeterli insülini üretemezler (insülin eksikliği).1
Tip 2 diyabetli bireylerin tedavisinde insülin ilk seçenek değildir, ancak genellikle hastalık ilerledikçe insülin tedavisi de almaları gerekebilir. Tip 2 diyabet için kullanılan insülin türleri, Tip 1 diyabet için kullanılanlarla aynıdır (bazal, yemek öncesi ve premiks insülinler), ancak insülin türlerini ayrıştıran üç etmen vardır:6
İnsülinin ne kadar çabuk etki ettiği
İnsülinin en yüksek etki gösterdiği zaman
İnsülinin etki süresi
TR25DI00025